ქიმია

კლასი: VIII

16.11.2016 - შემაჯამებელი დავალება №1     

თემა:   ნივთიერება

მიზანი (კავშირი ე.ს.გ.):

ქიმ.VIII.6. მოსწავლეს  შეუძლია  ნივთიერებათა კლასიფიცირება, ნარევის კომპონენტებად დაყოფა.    

ქიმ.VIII.5. მოსწავლეს შეუძლია ელემენტების, ატომებისა და მოლეკულების  შედარებითი დახასიათება.    

ქიმ.VIII.7. მოსწავლეს შეუძლია ვალენტობის მიხედვით მარტივი ფორმულების შედგენა

მისაღწევი  შედეგები:

1. მოსწავლე განასხვავებს მარტივ და რთულ ნივთიერებებს შედგენილობის მიხედვით;
2. მოსწავლე ასახელებს მისთვის ნაცნობ  სხვადასხვა ნივთიერებას, ახასიათებს მათ ფიზიკური თვისებების მიხედვით:
3. მოსწავლე ცნობს ნარევის კომპონენტებად დაყოფის ხერხებს;  
4. მოსწავლე განიხილავს ჰაერს, როგორც გაზების ნარევს და აღწერს მისი კომპონენტებად დაყოფის მეთოდს;
5. მოსწავლე აღწერს ქიმიურ რეაქციებს და ხსნის მათ არსს სიტყვიერი ტოლობის, მოდელებისა და დიაგრამების გამოყენებით;
6. მოსწავლე მოიპოვებს ინფორმაციას მისთვის ცნობილი მარტივი და რთული ნივთიერებების გამოყენების შესახებ;
7. მოსწავლე ადგენს სხვადასხვა პროცესის ამსახველ სქემებს და ნამუშევრის წარდგენისას ადეკვატურად იყენებს ქიმიურ ტერმინებს: ატომი, ელემენტი, ნაერთი, წვა, ჟანგბადი, ფორმულა, სიმბოლო, ქიმიური რეაქცია,  ოქსიდი და სხვა.
8. მოსწავლეს შეუძლია თვალსაჩინოების სხვადასხვა ხერხის გამოყენებით აღწეროს და შეადაროს ერთმანეთს ელემენტი და ატომი;
9. მოსწავლეს შეუძლია ამოიცნოს ზოგიერთი ელემენტის სიმბოლო; განასხვავებს ერთმანეთისგან ელემენტებს, ნაერთებსა და ნარევებს;
10. მოსწავლე ცნობს და იყენებს ნაწილაკოვან მოდელებს და აღწერს ელემენტების ურთიერთქმედებისას ახალი ნივთიერებების წარმოქმნის პროცესს;
11. მოსწავლეს შეუძლია აღწეროს ელემენტებს შორის  განსხვავება გარეგნული ნიშნებისა და პერიოდულ სისტემაში მდებარეობის მიხედვით; ადარებს ერთმანეთს ერთი და იმავე ელემენტის იზოტოპებს;
12. მოსწავლეს შეუძლია მოაგროვოს სათანადო ინფორმაცია და დააკავშიროს ელემენტის სახელწოდება მის აღმოჩენასთან ან სხვა ფაქტებთან.
13. მოსწავლე ადეკვატურად იყენებს ქიმიური ელემენტების სიმბოლოებს, ატომთა ვალენტობას მისთვის ცნობილი მარტივი და რთული ნივთიერებების ფორმულების შესადგენად;
14. მოსწავლეს შეუძლია ახსნას ქიმიური გარდაქმნების დროს მასის მუდმივობა რეაქციაში მონაწილე ატომების უცვლელობით;
15. მოსწავლეს შეუძლია გამოთვალოს სხვადასხვა ნივთიერების მოლეკულური მასები მათ შედგენილობაში შემავალი ელემენტების ატომური მასების ცოდნის გამოყენებით;  
16. მოსწავლე იყენებს ნივთიერებათა ქიმიურ ფორმულებს, ნივთიერების მასის მუდმივობის კანონს, ნივთიერების შედგენილობის მუდმივობის კანონს და აწარმოებს შესაბამის გამოთვლებს;
17. მოსწავლე ქიმიური განტოლებით გამოსახავს ბუნებაში მიმდინარე და სხვა მისთვის ნაცნობ  ქიმიურ მოვლენებს (მაგ., რკინის დაჟანგვა).    

21.12.2016 - შემაჯამებელი დავალება №2     

თემა:  ქიმიური რეაქცია

მიზანი (კავშირი ე.ს.გ.):

ქიმ.VIII.7. მოსწავლეს შეუძლია ვალენტობის მიხედვით მარტივი ფორმულების შედგენა და ნივთიერებათა მასის მუდმივობის   კანონის  გამოყენება   

ქიმ.VIII.8. მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა სახის ქიმიური    რეაქციების   დახასიათება,  წვისა და ჟანგვის  პროცესების   შედარება.   

მისაღწევი  შედეგები:

1. მოსწავლე ადეკვატურად იყენებს ქიმიური ელემენტების სიმბოლოებს, ატომთა ვალენტობას მისთვის ცნობილი მარტივი და რთული ნივთიერებების ფორმულების შესადგენად;
2. მოსწავლეს შეუძლია ახსნას ქიმიური გარდაქმნების დროს მასის მუდმივობა რეაქციაში მონაწილე ატომების უცვლელობით;
3. მოსწავლეს შეუძლია გამოთვალოს სხვადასხვა ნივთიერების მოლეკულური მასები მათ შედგენილობაში შემავალი ელემენტების ატომური მასების ცოდნის გამოყენებით;  
4. მოსწავლე იყენებს ნივთიერებათა ქიმიურ ფორმულებს, ნივთიერების მასის მუდმივობის კანონს, ნივთიერების შედგენილობის მუდმივობის კანონს და აწარმოებს შესაბამის გამოთვლებს;
5. მოსწავლე ქიმიური განტოლებით გამოსახავს ბუნებაში მიმდინარე და სხვა მისთვის ნაცნობ  ქიმიურ მოვლენებს (მაგ., რკინის დაჟანგვა).    
6. მოსწავლე ახასიათებს სხვადასხვა ტიპის ქიმიურ რეაქციებს, მსჯელობს მათ შორის მსგავსება-განსხვავებაზე, ადგენს რეაქციების ზოგად სქემებს (მაგ., A + B → C );
7. მოსწავლე ასახელებს/წერს სხვადასხვა ტიპის რეაქციების მაგალითებს და ადგენს შესაბამის ქიმიურ განტოლებებს;
8. მოსწავლეს შეუძლია ჩამოთვალოს წვისა და ჟანგვის მაგალითები ყოველდღიური ცხოვრებიდან, მათი ხელშემწყობი ფაქტორები;
9. მოსწავლე მსჯელობს ჟანგვისა და წვის დადებით და უარყოფით შედეგებზე; აღწერს წვის თანმხლებ მოვლენებს (სითბოსა და სინათლის გამოყოფა).

24.02.2017 - შემაჯამებელი დავალება №3     

თემა:   ნაერთთა კლასები

მიზანი (კავშირი ე.ს.გ.):

ქიმ.VIII.9. მოსწავლეს შეუძლია არაორგანულ ნაერთთა ძირითადი კლასების დახასიათება.  

მისაღწევი  შედეგები:

1. მოსწავლეს შეუძლია განასხვავოს ერთმანეთისგან ოქსიდები, მჟავები, ფუძეები (ტუტეები)  და მარილები, ადგენს მათ  ფორმულებს;
2. მოსწავლე მსჯელობს და ასკვნის, რომ ფუძე ოქსიდს შეესაბამება ფუძე, მჟავა ოქსიდს _ მჟავა;
3. მოსწავლეს შეუძლია დაგეგმოს და ჩაატაროს ცდები. მისთვის ცნობილ მჟავებსა და მეტალებს შორის ურთიერთქმედების საფუძველზე მსჯელობს მეტალთა შედარებით აქტიურობაზე;
4. მოსწავლეს შეუძლია ყოფა-ცხოვრებაში მეტალთა ჟანგვის პროცესებზე დაკვირვების საფუძველზე მოიპოვოს სათანადო ინფორმაცია და იმსჯელოს მეტალთა თვისებებზე;
5. მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ნაერთთა კლასებს შორის ურთიერთკავშირსა და ურთიერთგარდაქმნაზე, ადგენს ზოგად მარტივ სქემებს (მაგ., M→MO→(MOH)n...).

28.03.2017 - შემაჯამებელი დავალება №4     

თემა:   ატომის აგებულება. პერიოდული სისტემა

მიზანი (კავშირი ე.ს.გ.):

ქიმ.VIII.10. მოსწავლეს შეუძლია პერიოდული სისტემის გამოყენებით ქიმიური ელემენტების  დახასიათება.

ქიმ.VIII.11. მოსწავლეს შეუძლია ნივთიერებათა თვისებების დაკავშირება ატომის ელექტრონულ აღნაგობასთან.    

მისაღწევი  შედეგები:

1. მოსწავლეს შეუძლია გამოიყენოს პერიოდული სისტემა ნებისმიერი ელემენტის შესახებ ინფორმაციის მოსაპოვებლად (მაგ., რიგითი ნომერი, პერიოდის ნომერი, ატომური მასა); 
2. მოსწავლეს შეუძლია გამოთქვას ვარაუდი უცნობი ელემენტის შესაძლო თვისებების შესახებ პერიოდულ სისტემაში მისი მდებარეობის მიხედვით;
3. მოსწავლე პერიოდული სისტემის გამოყენებით იკვლევს ერთი და იმავე ჯგუფის /პერიოდის ელემენტების და შესაბამისი მარტივი ნივთიერებების თვისებების ცვლილების კანონზომიერებებს, გამოიტანს შესაბამის დასკვნებს;
4. მოსწავლეს შეუძლია შექმნას ერთი და იმავე ელემენტის იზოტოპების სქემები, გამოთქვამს ვარაუდს   იზოტოპების თვისებების  შესახებ.
5. მოსწავლეს შეუძლია შეადგინოს სქემა და შეადაროს ერთმანეთს ელემენტის ატომი და იონი, მსჯელობს მათ შორის თვისებრივ განსხვავებაზე და ჩამოთვლის მაგალითებს;
6. მოსწავლეს შეუძლია ელექტრონული ფორმულის საფუძველზე იპოვოს ელემენტი პერიოდულ სისტემაში, გამოთქვამს მოსაზრებას ელემენტის თვისებების შესახებ, ასაბუთებს თავის ვარაუდს;
7. მოსწავლეს შეუძლია გამოიყენოს პერიოდული სისტემა, შეადგენოს უცნობი ელემენტის ელექტრონული ფორმულა;
8. მოსწავლეს შეუძლია შექმნას სხვადასხვა ტიპის კრისტალური სტრუქტურების მოდელები და გამოიყენოს ისინი ამ სტრუქტურების დასახასიათებლად. მსჯელობს შესაბამისი ნივთიერებების თვისებებსა და გამოყენებას შორის კავშირზე. ასახელებს მაგალითებს.

09.06.2017 - შემაჯამებელი დავალება №5     

თემა:   გეოლოგიური გარდაქმნები

მიზანი (კავშირი ე.ს.გ.):

ქიმ.VIII.12. მოსწავლეს შეუძლია  გეოლოგიური გარდაქმნების   დაკავშირება ფიზიკურ და ქიმიურ მოვლენებთან.

მისაღწევი  შედეგები:

1. მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ქიმიური და ფიზიკური მოვლენების  როლზე ქანების წარმოქმნის პროცესში (მაგ., ტემპერატურის, წნევის ცვლილება, მჟავა წვიმების გავლენა);
2. მოსწავლეს შეუძლია აღწეროს მთის ქანების ფორმირების  რეჟიმის/პირობების გავლენა ქანების სტრუქტურასა და მათ მინერალურ შედგენილობაზე; ხსნის ქანების შრეების წარმოქმნის პროცესს;
3. მოსწავლეს შეუძლია შექმნას ქანების სტრუქტურების მოდელები/ განმარტებები, დააკავშიროს ქანების ფორიანობა მათი შემადგენელი მარცვლების თავისებურებებთან;
4. მოსწავლე აღწერს ქანების გამოფიტვის, ეროზიის, გადატანისა და დალექვის პროცესებს; ახასიათებს ვულკანურ, დანალექ და მეტამორფულ ქანებს, მათ სხვადასხვა ტიპებს, აღწერს მათი წარმოქმნის პროცესებს.